Świadczenie pielęgnacyjne – czym jest i komu się należy w 2023?

Świadczenie pielęgnacyjne w 2023 roku wynosi aż 2458 zł. Zastanawiasz się, czy może Ci ono przysługiwać, bo opiekujesz się osobą niepełnosprawną? Pokazujemy, jak je uzyskać i odpowiadamy na inne pytania związane z tym świadczeniem.

Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego

Świadczenie pielęgnacyjne w 2023 r. wynosi aż 2458 zł. 1 stycznia 2024 r. wysokość świadczenia zostanie podniesiona. Dochody rodziny nie mają żadnego wpływu na tę kwotę.

Czym jest świadczenie pielęgnacyjne?

Jest to takie świadczenie opiekuńcze, które przysługuje dla osób wymienionych w odpowiedniej ustawie. Jego zadaniem jest przynajmniej częściowe wynagrodzenie osobie podejmującej się opieki braku zatrudnienia w związku z opieką nad osobą, która nie posiada zdolności do samodzielnej egzystencji, a zatem jest osobą z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności i wymaga pomocy innej osoby.

Świadczenie wypłacane jest opiekunowi faktycznemu dziecka lub innej osoby, który zrezygnowała z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej na rzecz opieki nad osobą z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Świadczenie zakłada też, że opiekun może odpocząć przez kilkanaście dni w roku. Jeśli chcesz mieć taką możliwość, to zainteresuj się programem opieka wytchnieniowa.

Komu przysługuje świadczenie pielęgnacyjne?

Komu przysługuje świadczenie pielęgnacyjne? Jeśli jesteś opiekunem osoby, która stała się niepełnosprawna po ukończeniu 18 roku życia lub po ukończeniu 25 roku życia (w przypadku kontynuowania edukacji), to również przysługuje Ci świadczenie pielęgnacyjne lub też wyrównanie do jego wartości.

Prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia w celu sprawowania opieki może przysługiwać:

• matce lub ojcu;
• opiekunowi faktycznemu dziecka, które opieki wymaga;
• osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną;
• osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny, poza osobami z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• świadczenie pielęgnacyjne przysługuje też osobom, które są spokrewnione w stopniu dalszym niż pierwszy z osobą wymagającą opieki i spełniają następujące warunki:
  • rodzice wymagającego opieki nie żyją, nie mają praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawni;
  • nie ma osób spokrewnionych w pierwszym stopniu z wymagającym opieki lub legitymują się oni orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
  • wymagający opieki nie ma opiekuna faktycznego i nie jest w rodzinie zastępczej spokrewnionej.

Wyrównanie świadczenia pielęgnacyjnego

Wyrównanie otrzymasz wtedy, kiedy pobierasz specjalny zasiłek dla opiekuna w wysokości 620 zł. Dodatek będzie zatem różnicą między zasiłkiem a świadczeniem, a więc wyniesie on 1499 zł. Ostatecznie i tak opiekunowi należy się pełna kwota 2119 zł miesięcznie. Uzasadnieniem dla takiego stanu rzeczy jest wyrok Trybunału Konstytucyjnego, wedle którego polskie prawo zabrania dyskryminacji i nierównego traktowania, a takim właśnie procederem byłoby rozgraniczanie opiekunów osób niepełnosprawnych wedle czasu powstania niepełnosprawności ich podopiecznych.

Inna forma wyrównania może Ci też przysługiwać, jeżeli złożysz wniosek o przyznanie Ci praw do świadczenia pielęgnacyjnego w ciągu 3 miesięcy od uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności przez osobę, którą się opiekujesz. Takie wyrównanie będzie obejmować okres od momentu złożenia wniosku o ustalenie niepełnosprawności aż do dnia, w którym zostanie Ci przyznane prawo do pobierania świadczenia pielęgnacyjnego.

Wniosek o świadczenie pielęgnacyjne – jak je uzyskać

Aby uzyskać to świadczenie, należy złożyć wniosek (wzór wypełnionego wniosku o świadczenie pielęgnacyjne znajdziesz w naszym artykule) w urzędzie gminy lub miasta, który odpowiada miejscu zamieszkania osoby ubiegającej się. Do wniosku trzeba dołączyć odpowiednie dokumenty, czyli ustalenie niepełnosprawności osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności, które to ustalenie będzie świadczyć o konieczności współudziału w celu sprawowania opieki. Osoba, która ubiega się o świadczenie pielęgnacyjne powinna oczywiście dostarczyć też potwierdzenie tego, że nie podejmuje żadnej pracy zarobkowej.

Jeżeli jednak osoba, nad którą sprawujesz opiekę, stała się niepełnosprawną po ukończeniu 18 roku życia, to wtedy proces ten staje się bardziej skomplikowany. Właśnie w tej sytuacji potrzebna Ci będzie pomoc kancelarii odszkodowawczej, aby wszcząć odpowiednie postępowanie administracyjne z powołaniem się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego.

Odwołanie do SKO w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego

O przyznanie tego świadczenia pielęgnacyjnego możesz się starać tylko raz, dlatego należy skorzystać z pomocy ekspertów i mieć jak największe szanse na sukces. Jeżeli opiekujesz się dorosłą osobą niepełnosprawną, to konieczne będzie odwołanie od decyzji ośrodka pomocy społecznej.

Jak sporządzić takie odwołanie do SKO w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego? Najlepiej skontaktuj się z kancelarią odszkodowawczą, która może zapewnić Ci pełnomocnika. Taki pełnomocnik sporządzi dla Ciebie odwołanie, a dzięki swojemu doświadczeniu i wiedzy wybierze te dokumenty, które należy dołączyć do takiego odwołania. Choć najlepiej byłoby skorzystać z takiej usługi już na samym początku, bo pozwoli to zaoszczędzić czas i uniknąć stresu związanego z odwoływaniem się od negatywnej decyzji.

Skarga do WSA na decyzję SKO w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego

Skarga do WSA na decyzję SKO w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego to opcja, z której możesz skorzystać, jeśli samorządowe kolegium odwoławcze również odmówi przyznania Ci świadczenia pielęgnacyjnego. Masz na to 30 dni od otrzymania decyzji SKO.

Zasiłek dla opiekuna osoby niepełnosprawnej dorosłej 2021/2022

Ile wynosi świadczenie pielęgnacyjne? Aktualna wysokość świadczenia pielęgnacyjnego wynosi 2 458,00 zł po waloryzacji z dnia 1 stycznia 2022 r. Wysokość tego świadczenia nie jest zależna od zarobków osoby uprawnionej czy też od zarobków całej rodziny. Jak prezentowało się to świadczenie na przestrzeni kilku ostatnich lat?

• Świadczenie pielęgnacyjne 2022 r. – 2119,00 zł
• Świadczenie pielęgnacyjne 2021 r. – 1971,00 zł
• Świadczenie pielęgnacyjne 2020 r. – 1830,00 zł
• Świadczenie pielęgnacyjne 2019 r. – 1583,00 zł
• 2018 r. – 1477,00 zł
• 2017 r. – 1406,00 zł
• 2016 r. – 1300,00 zł
• 2015 r. – 1200,00 zł
• 2014 r. – 1000,00 zł

Od świadczenia pielęgnacyjnego jest odprowadzana składka emerytalno-rentowa do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Oznacza to, że ten, kto sprawuje opiekę nad osobą o znacznym stopniu niepełnosprawności, może otrzymywać świadczenie emerytalne, ale wcale nie musi, bo ma możliwość dalszego pobierania świadczenia pielęgnacyjnego, jeśli wyrazi taką chęć. Warto jednak zauważyć, że emerytura w wysokości niższej niż 1 100 zł wcale nie wyklucza się wzajemnie ze świadczeniem pielęgnacyjnym. Może wówczas otrzymywać oba te świadczenia jednocześnie.

Od 2024 roku będzie też dostępne świadczenie wspierające, które ma być alternatywą dla świadczenie pielęgnacyjnego. Niestety nie będzie ono korzystne dla każdej osoby z niepełnosprawnością.

Czy świadczenie pielęgnacyjne wlicza się do dochodu?

Jeżeli osoba wymaga całodobowej opieki i nie przebywa w placówce zapewniającej całodobową opiekę, to świadczenie pielęgnacyjne przysługuje opiekunowi tej osoby. Wedle wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu o sygnaturze akt II SA/Po 149/20 to świadczenie jest traktowane jako dochód. Warto jednak zauważyć, że w niektórych sytuacjach sąd może podjąć inną decyzję w sprawie uznania tego świadczenia za dochód. Wiele osób zastanawia się też, czy świadczenie pielęgnacyjne wlicza się do lat pracy?

Komu nie przysługuje świadczenie pielęgnacyjne?

Tutaj lista jest już nieco dłuższa, dlatego warto się jej przyjrzeć i stwierdzić, czy czasem nie przysługuje nam inne świadczenie pokrewne (jeśli świadczenie pielęgnacyjne akurat nie przysługiwało), bo zasada jest taka, że w przypadku zbiegu praw do do otrzymywania świadczeń wymienionych niżej, przysługuje tylko jedno z nich, wedle wyboru osoby uprawnionej:

• świadczenie rodzicielskie;
• świadczenie pielęgnacyjne;
• specjalny zasiłek opiekuńczy; (w tej sytuacji warto jednak zgłosić się do kancelarii, aby zamienić go na wyższe świadczenie pielęgnacyjne)
• dodatek do zasiłku rodzinnego (opieka nad dzieckiem podczas urlopu wychowawczego);
• zasiłek dla opiekuna (możesz go zamienić na świadczenie pielęgnacyjne).

Komu nie przysługuje świadczenie pielęgnacyjne?

Kiedy osoba sprawująca opiekę:

• ma przyznane prawo do emerytury lub renty, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego lub zasiłku stałego;
• ma przyznane prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, zasiłku dla opiekuna lub świadczenia pielęgnacyjnego, które zostały wymienione też wyżej;
• jest uprawniona do pobierania świadczenia za granicą na wydatki związane z opieką.
• ma prawo do wcześniejszej emerytury.

Kiedy osoba wymagająca opieki:

• jest w związku małżeńskim, a współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• należy do rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, przebywa w domu dziecka lub w placówce zapewniającej całodobową opiekę i korzysta z tej opieki minimum 5 dni w ciągu tygodnia;
• ma ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub do zasiłku dla opiekuna.

Na jak długo jest przyznawane to świadczenie?

To, na jak długo jest przyznawane świadczenie pielęgnacyjne dla opiekuna, jest uzależnione od tego, na jaki czas została orzeczona niepełnosprawność osoby, która wymaga opieki.

Zazwyczaj jest tak, że niepełnosprawność zostaje orzeczona na czas nieokreślony, co prowadzi również do tego, że tak samo dzieje się ze świadczeniem pielęgnacyjnym. Jeśli jednak sama niepełnosprawność zostanie orzeczona jedynie na czas określony, to tak samo będzie ze świadczeniem. Świadczenie przysługuje wtedy do ostatniego dnia miesiąca, w którym przysługuje świadectwo niepełnosprawności.

Przykładowa sytuacja

Pan Marek stracił żonę w wypadku samochodowym kilka lat temu. Małżeństwo miało wówczas 26-letniego syna, Arka, który również brał udział w tymże wypadku. Chłopak doznał paraliżu dolnych części ciała, co uniemożliwiało mu samodzielne funkcjonowanie.

Przed wypadkiem Marek pracował, utrzymując siebie, syna i swoją 80-letnią mamę, która niedomagała na zdrowiu, ale nie wymagała stałej opieki. Żadna rehabilitacja i żadne leczenie nie dawały mu szans na odzyskanie sprawności, co było dla tak młodego człowieka wielkim ciosem. Chłopak wymagał też całodobowej opieki, której nie mogła mu udzielić jego babcia, bo jej stan zdrowia na to nie pozwalał. Pan Marek pracował na pełen etat, żeby utrzymać matkę i syna, ale nie było go stać na zatrudnienie profesjonalnej opiekunki dla chłopca.

Mężczyzna został zmuszony do podjęcia trudnej decyzji, ale była to jedyna słuszna decyzja w tej sytuacji. Zrezygnował z pracy z konieczności stałego współudziału w opiece nad synem, który legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności i nad matką.

Pan Marek wiedział, że musi coś z tym zrobić, dlatego zaczął szukać informacji w internecie i natrafił na naszą stronę, dzięki czemu ostatecznie dotarł do jednej z kancelarii odszkodowawczej z naszego rankingu.

Pełnomocnik, z którym rodzina podpisała umowę, uświadomił ich na temat tego, co im przysługuje, a zatem roszczeń z OC sprawcy i świadczenia pielęgnacyjnego dla Marka, czyli opiekuna osoby niepełnosprawnej. Pracownik kancelarii odszkodowawczej zajął się sprawą rodziny, przygotowując wniosek o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego dla Marka, czyli opiekuna niepełnosprawnej osoby dorosłej, powołując się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 21 października 2014 r., a później przeprowadzając profesjonalne negocjacje w sprawie odszkodowania i zadośćuczynienia z ubezpieczycielem sprawcy wypadku. Takie działanie pozwoliło rodzinie na uzyskanie pieniędzy (comiesięczne świadczenie pielęgnacyjne w wysokości 2119 zł oraz jednorazowe odszkodowanie z OC sprawcy wypadku), za które mogli sobie pozwolić na godne życie w obliczu doznanej przez nich tragedii.

Podstawa prawna świadczenia pielęgnacyjnego

Art. 17 na temat świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia precyzyjnie wyjaśnia, komu może przysługiwać to świadczenia i wskazuje, w jakiej kwocie jest wypłacane. Są tam wyjaśnione nawet takie szczegóły jak to, że osoby zarejestrowane w powiatowym urzędzie pracy jako osoby poszukujące pracy nadal mogą skutecznie ubiegać się o przyznanie im świadczenia pielęgnacyjnego. W przypadku starań o świadczenie dla osoby opiekującej się niepełnosprawnym, który nabył tę niepełnosprawność po ukończeniu 18 lub 25 (jeśli nadal się uczył) roku życia, podstawą prawną będzie również wyrok Trybunału Konstytucyjnego 21 października 2014 r.

Podsumowanie

• Rodzice osoby wymagającej opieki lub inni opiekunowie są uprawnieni do pobierania świadczenia dla opiekuna, o ile zrezygnowali z wykonywania pracy zarobkowej.
• Świadczenie dla opiekuna jest wypłacane w 2022 r. w wysokości 2 119,00 zł.
• 1 stycznia każdego roku wysokość świadczenia jest poddawana waloryzacji, czyli dostosowaniu do obowiązującej w danym roku wartości procentowej stawki minimalnej.
• Wniosek i dokumentacja muszą być rzetelnie wypełnione, jeżeli starasz się o świadczenie jako opiekun osoby niepełnosprawnej, która uzyskała swoje orzeczenie o niepełnosprawności po ukończeniu 18 roku życia i chcesz mieć duże szanse na pozytywną decyzję w Twojej sprawie. Najlepiej powierzyć tę sprawę profesjonalistom, bo starać się o takie świadczenie możesz tylko raz.

Źródła

Ustawa o świadczeniach rodzinnych

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 23 października 2014 r.