Specjalny zasiłek opiekuńczy może Ci się należeć, jeśli opiekujesz się osobą z orzeczeniem o niepełnosprawności. Zastanawiasz się, jakie inne warunki musisz spełnić i w jakiej kwocie możesz pobierać ten zasiłek? Odpowiedzi znajdziesz w tym artykule!
Z tego artykułu dowiesz się
Specjalny zasiłek opiekuńczy 2023 – co to?
Specjalny zasiłek opiekuńczy to należność od Państwa, która ma za zadanie wynagrodzić Ci konieczność zrezygnowania z pracy, jeśli podejmiesz się opieki nad osobą jej wymagającą. Specjalny zasiłek opiekuńczy na osobę starszą jest unormowany prawnie i dosyć powszechny, ale z dalszej części artykułu dowiesz się, że istnieje też inna, korzystniejsza opcja.
Specjalny zasiłek opiekuńczy 2023 – kwota
W 2023 r. specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje nadal w tej samej, niezmiennej od 2018 roku kwocie 620,00 zł miesięcznie. Jest ona bardzo niewielka, bo przecież ten zasiłek wymaga od Ciebie zrezygnowania z pracy. Jeśli porównasz tę kwotę do minimalnej krajowej pensji, to zauważysz, że niestety bardzo drastycznie się one różnią. A jeśli podejmujesz się opieki i w związku z tym rezygnujesz z pracy, to nie masz przecież żadnej pensji.
Specjalny zasiłek opiekuńczy 2023 – kiedy podwyżka?

Specjalny zasiłek opiekuńczy był ostatnio waloryzowany 1 listopada 2018 roku, czyli dosyć dawno temu, i od tamtego czasu wynosi 620 zł. Weryfikacja nastąpiła też – zgodnie z ustawą o świadczeniach rodzinnych – 3 lata później, czyli 1 listopada 2021 roku. Osoby odpowiedzialne podjęły wtedy decyzję o utrzymaniu wysokości tego świadczenia. Należy zauważyć, że było to już w okresie, kiedy inflacja bardzo szybko rosła i była już na wysokim poziomie.
Tym bardziej dziwi, że nie doszło wtedy do podniesienia wartości specjalnego zasiłku opiekuńczego. Wysokość zasiłku dla opiekuna będzie ponownie weryfikowana dopiero pod koniec 2024 roku. Kwota świadczenia pielęgnacyjnego wynosiła w 2018 roku jedynie 1477 zł, a w 2023 roku wynosi już 2458 zł. Jest to wzrost o prawie tysiąc złotych.
Niestety nie wiadomo, czy kwota specjalnego zasiłku opiekuńczego ulegnie zmianie. Jeśli rzeczywiście nastąpi taka podwyżka, to nie wiadomo, do jakiej wysokości.

Komu przysługuje ta należność?
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje po spełnieniu 2 podstawowych wymogów. Właśnie w ten sposób jest to przedstawione w ustawie o świadczeniach rodzinnych.
- Pokrewieństwo i brak zatrudnienia
Pierwszy wymóg jest zdecydowanie najważniejszy. Określa konkretne grono osób, które mogą podjąć się opieki i pobierać zasiłek, a także wskazuje konieczność rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej albo niepodejmowania zatrudnienia.
O zasiłek mogą się starać osoby, na których ciąży obowiązek alimentacyjny względem osoby wymagającej opieki.
To bardzo trudne określenie. Co ono tak właściwie oznacza? Osoby z obowiązkiem alimentacyjnym to takie osoby, które muszą zapewnić komuś środki utrzymania w razie potrzeby. Są to:
- rodzice,
- dzieci,
- babcia i dziadek
- rodzeństwo.
Dodatkowo specjalny zasiłek może też przysługiwać małżonkowi lub małżonce, a także rodzinie zastępczej spokrewnionej.
Jeśli zaś chodzi o osobę wymagającą opieki, to musi ona legitymować się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczeniem o niepełnosprawności ze wskazaniami dotyczącymi konieczności sprawowania stałej lub długotrwałej opieki.
- Kryterium dochodowe
Prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego może przysługiwać, jeżeli dochód rodziny osoby podejmującej się opieki i dochód rodziny osoby wymagającej opieki nie przekraczają kryterium dochodowego (764 zł netto), o którym piszemy szerzej w dalszej części artykułu.

Kiedy nie przysługuje specjalny zasiłek?
Istnieje kilka różnych czynników, które mogą wpłynąć na to, że nie uzyskasz praw do specjalnego zasiłku opiekuńczego.
- Jako osoba sprawująca opiekę:
- masz ustalone prawo do emerytury, renty lub renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej na skutek zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego), zasiłku przedemerytalnego lub socjalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, renty socjalnej, zasiłku stałego lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego;
- masz ustalone prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna;
- legitymujesz się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
- Osoba wymagająca opieki:
- została umieszczona w rodzinie zastępczej (z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej), rodzinnym domu dziecka lub w placówce zapewniającej całodobową opiekę (o ile dana placówka nie wykonuje działalności leczniczej i jeżeli przebywa w niej dłużej niż 5 dni w tygodniu).
- Na osobę wymagającą opieki:
- inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;
- ktoś inny ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna albo zasiłku rodzinnego;
- inna osoba jest uprawniona za granicą do specjalnego świadczenia, którego przeznaczeniem jest pokrycie wydatków związanych z opieką, o ile przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego nie stanowią inaczej.
- Dochód rodziny osoby wymagającej opieki i rodziny osoby sprawującej opiekę przekracza 764 zł netto na członka rodziny.

Specjalny zasiłek opiekuńczy – kryterium dochodowe 2023
Przekroczenie kryterium dochodowego nie musi się wiązać z natychmiastową utratą prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego. Możesz wtedy utrzymać prawo do pobierania zasiłku, jeśli kwota, o którą dochód rodziny przekracza kryterium dochodowe, jest niższa lub równa w stosunku do kwoty najniższego zasiłku rodzinnego obowiązującego w danym okresie zasiłkowym.
Jeżeli w kolejnym roku kalendarzowym kryterium dochodowe nadal będzie przekroczone, to dopiero wtedy stracisz prawa do pobierania należności.
Kogo w ogóle wlicza się do rodziny, jeśli chodzi o tę kwestię? To zależy.
Dochód rodziny osoby wymagającej opieki
Jeśli taka osoba jest małoletnia, to liczy się dochód następujących członków rodziny:
- osoby wymagającą opieki,
- rodziców osoby wymagającej opieki,
- małżonka rodzica osoby wymagającej opieki,
- osobę, z którą matka lub ojciec osoby wymagającej opieki wychowuje wspólne dziecko,
- dzieci w wieku do 25. roku życia, które pozostają na utrzymaniu wyżej wymienionych.
Jeśli osoba wymagająca opieki jest pełnoletnia, to liczy się dochód:
- osoby wymagającej opieki,
- małżonki lub małżonka osoby wymagającej opieki,
- partnera lub partnerki osoby wymagającej opieki, jeśli wychowują wspólne dziecko,
- dzieci w wieku do 25. roku życia, które pozostają na utrzymaniu wyżej wymienionych.
Co ważne, nie należy liczyć dochodu dziecka, które jest pod opieką opiekuna prawnego, a także dziecka po zawarciu przez nie związku małżeńskiego lub po urodzeniu się jego własnego dziecka.
Dochód rodziny osoby sprawującej opiekę
Czasami osoba sprawująca opiekę nie należy do wymienionych wyżej członków rodziny osoby wymagającej opieki, bo stanowi rodzinę zastępczą spokrewnioną lub osoba wymagająca opieki znajduje się pod opieką opiekuna prawnego. W takiej sytuacji liczy się dochód rodziny osoby sprawującej opiekę i samej osoby, która opieki wymaga.
Do członków rodziny opiekuna lub opiekunki są zaliczani:
- małżonek lub małżonka,
- rodzice dzieci,
- opiekun faktyczny dziecka,
- dzieci w wieku do 25. roku życia, które pozostają na utrzymaniu wyżej wymienionych,
- dzieci po ukończeniu 25. roku życia, które legitymują się orzeczeniem o niepełnosprawności i jest na nie ustalony specjalny zasiłek opiekuńczy, świadczenie pielęgnacyjne lub zasiłek dla opiekuna.
Jak uzyskać specjalny zasiłek opiekuńczy?
Jeśli spełniasz wszystkie wymogi, które wymieniliśmy wyżej, to możesz złożyć wniosek o przyznanie Ci prawa do pobierania specjalnego zasiłku opiekuńczego na w trakcie aktualnego okresu zasiłkowego.
Pobierz wniosek SR-04, wypełnij go, dołącz do niego niezbędne dokumenty i złóż w ośrodku pomocy społecznej.
Zasiłek dla opiekuna osoby dorosłej niepełnosprawnej – czy są jakieś alternatywy?
Jakie świadczenie opiekuńcze na 2023 rok jest najbardziej korzystne? Z całą pewnością jest to świadczenie pielęgnacyjne w kwocie 2458 zł miesięcznie. Dwa pozostałe świadczenia, czyli zasiłek dla opiekuna i omawiany w tym artykule specjalny zasiłek opiekuńczy, przysługują w znacznie niższej kwocie 620 zł.
Jeśli pobierasz specjalny zasiłek, a odmówiono Ci praw do świadczenia pielęgnacyjnego tylko dlatego, że opiekujesz się osobą dorosłą, to mamy dla Ciebie pozytywne wieści. Możesz uzyskać świadczenie pielęgnacyjne, ale potrzebujesz do tego naszej pomocy. Zgłoś się i przybliż nam swoją sytuację – postaramy się pomóc!
Podsumowanie
- Specjalny zasiłek opiekuńczy to należność dla osoby z najbliższej rodziny, która nie pracuje, aby móc podjąć się opieki nad swoim bliskim z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
- Ta należność przysługuje w 2023 roku w kwocie 620 zł.
- Kolejna weryfikacja wysokości kwoty zasiłku odbędzie się w 2024 roku.
- Dochód w rodzinie nie może przekraczać kwoty 764 zł netto na osobę.
FAQ
Kiedy wzrośnie kwota specjalnego zasiłku opiekuńczego?
Kwota specjalnego zasiłku opiekuńczego najprawdopodobniej wzrośnie w listopadzie 2024 roku. Nie jest to jednak zagwarantowane, bo w listopadzie 2021 r. organy odpowiedzialne nie zdecydowały się na podwyższenie tej kwoty.
Ile przysługuje za opiekę nad niepełnosprawnym członkiem rodziny?
Za opiekę nad niepełnosprawnym członkiem rodziny możesz otrzymać 620 zł, jeśli będziesz pobierać specjalny zasiłek opiekuńczy lub 2458 zł, jeśli z naszą pomocą uzyskasz świadczenie pielęgnacyjne.
Czy można dostać zasiłek opiekuńczy na mamę?
Tak, możesz uzyskać specjalny zasiłek opiekuńczy na rodzica. Jako dziecko masz obowiązek alimentacyjny wobec swoich rodziców, a na dodatek obciąża on Cię w pierwszej kolejności.
