Śmierć w wypadku jest zawsze zaskoczeniem i stanowi traumę dla najbliższych. Przeżywanie żałoby oraz brak rozeznania w tematach odszkodowawczych powodują dezorientację, którą niestety często wykorzystują na swoją korzyść ubezpieczyciele. Ważne jest, aby nie podejmować decyzji pod wpływem emocji i na spokojnie przeanalizować zaistniałą sytuację. W treści tego artykułu omówimy najważniejsze zagadnienia związane ze świadczeniami, które należą się po śmierci w wypadku rodzinie i najbliższym ofiary.
Spis treści
- Śmierć w wypadku samochodowym - jakie świadczenia przysługują bliskiej osobie?
- Komu przysługuje zadośćuczynienie za śmierć bliskiej osoby w wypadku?
- Czym jest zadośćuczynienie za śmierć bliskiej osoby w wypadku?
- Komu przysługuje odszkodowanie za śmierć bliskiego w wypadku?
- Czym jest odszkodowanie za śmierć w wypadku samochodowym?
- Jak uzyskać zadośćuczynienie i odszkodowanie za śmierć bliskiej osoby?
- Co wpływa na wysokość zadośćuczynienia za śmierć osoby bliskiej w wypadku?
- Co zrobić po śmierci bliskiej osoby w wypadku?
- Dlaczego warto skorzystać z pomocy w dochodzeniu odszkodowania i zadośćuczynienia?
- Renta ubezpieczeniowa – czym jest?
- Wypadki komunikacyjne ze skutkiem śmiertelnym
- Podsumowanie
Śmierć w wypadku samochodowym – jakie świadczenia przysługują bliskiej osobie?
Świadczenia odszkodowawcze przysługują bliskim wyłącznie w przypadku, kiedy poszkodowany poniósł śmierć w wypadku, którego nie był sprawcą. Świadczenia są wypłacane przez Zakład Ubezpieczeniowy, w którym sprawca wypadku miał wykupioną polisę OC. Jeśli sprawca nie został ustalony lub nie miał wykupionej polisy OC, to do wypłaty świadczeń zobowiązany jest Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny.
Po śmierci osoby Ci bliskiej w wypadku komunikacyjnym można ubiegać się o:
- odszkodowanie – ma na celu pokrycie strat materialnych;
- zadośćuczynienie – ma pokryć straty niematerialne;
- rentę alimentacyjną – w przypadku utraty środków do życia lub w wyniku innych przesłanek (opisane dokładnie niżej);
- zwrot kosztów pochówku.

Komu przysługuje zadośćuczynienie za śmierć bliskiej osoby w wypadku?
Wedle art. 446 § 4 k.c. sąd może przyznać najbliższej rodzinie zmarłego odpowiednią sumę pieniężną jako zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, a zatem przysługuje ono:
- małżonkowi lub małżonce osoby zmarłej;
- rodzicom, (w tym również ojczymowi i macosze)i;
- dzieciom (nie tylko biologicznym czy adoptowanym, ale również pozostającym pod opieką zmarłego);
- niepełnoletniemu rodzeństwu osoby zmarłej (niezależnie od tego, czy jest ono biologiczne);
- dziadkom i wnukom;
- konkubinie lub konkubentowi osoby zmarłej.
Przykładowa sytuacja wypadku ze skutkiem śmiertelnym
Śmierć poszkodowanego i jednocześnie osoby bliskiej oraz wypłata odszkodowania za śmierć osoby bliskiej następuje w przypadku tej historii:
Karol, który kierował samochodem marki Nissan i jego żona Dorota, wraz z dwójką ich dzieci – Frankiem i Małgosią – podróżowali nad morze w celu spędzenia tam urlopu. Ich pojazd poruszał się prawidłowo, ale z drogi podporządkowanej wyjechał pędzący bus marki Mercedes, przez co doszło do zderzenia bocznego, w wyniku którego kierowca Nissana, czyli Karol, poniósł śmierć. Nikt inny nie został ranny w tymże wypadku. Komu przysługuje odszkodowanie i zadośćuczynienie w tej sytuacji? Każdemu z najbliższych Karola, którzy ponieśli straty związane z jego odejściem, a zatem jego:
- żonie;
- dzieciom (dwójka);
- rodzeństwu (brat i adoptowana siostra);
- rodzicom;
- dziadkom.
W związku z powyższym wypłatę zadośćuczynienia i wypłatę odszkodowania może uzyskać aż 9 osób, dlatego warto poinformować również pozostałych bliskich zmarłego o tym, co im się należy. Może też przysługiwać zasiłek pogrzebowy dla członków rodziny z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, jeśli zmarły był emerytem lub rencistą. Aby przeprowadzić wypłatę zasiłku pogrzebowego, ZUS musi uzyskać dokumenty potwierdzające, że osoba zmarła była ubezpieczona. Warto też zauważyć, że niezrealizowane świadczenie przedemerytalne z ZUS nie zostanie wypłacone rodzinie zmarłego, który był uprawniony do pobierania tegoż świadczenia.
Czym jest zadośćuczynienie za śmierć bliskiej osoby w wypadku?
Sąd może także przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.
Art. 446 § 4. k.c.
Wedle polskiego prawa zadośćuczynienie dla członków rodziny jest świadczeniem finansowym na rzecz osoby pokrzywdzonej. Świadczenie to ma charakter jednorazowy, o ile ubezpieczyciel wypłacił tę kwotę w stosownej wysokości. Ważne jest to, że doznane krzywdy w przypadku zadośćuczynienia muszą być psychiczne lub fizyczne, a więc dotyczyć samej osoby, a nie jej mienia. W przypadku śmierci osoby spowinowaconej z osobą pokrzywdzoną mamy raczej do czynienia z cierpieniem psychicznym, czyli krzywdą.
Komu przysługuje odszkodowanie za śmierć bliskiego w wypadku?
Art. 446 § 3 k.c. informuje, że wypłatę odszkodowania w związku ze śmiercią bliskiej osoby mogą otrzymać członkowie najbliższej rodziny, a do grona tychże zaliczamy:
- małżonka lub małżonkę osoby zmarłej;
- rodziców osoby zmarłej (w tym również ojczyma i macochę);
- niepełnoletnie rodzeństwo osoby zmarłej (niezależnie od tego, czy jest ono biologiczne);
- dzieci osoby zmarłej (nie tylko biologiczne czy adoptowane, ale również pozostające pod opieką zmarłego);
- dziadków i wnuki osoby zmarłej;
- konkubinę lub konkubenta osoby zmarłej.
Śmierć rodzica a odszkodowanie i zadośćuczynienie
W przypadku śmierci rodzica zostanie wypłacone odpowiednie zadośćuczynienie za śmierć rodzica, a możliwe jest też odszkodowanie za śmierć rodzica, którego zdaniem będzie pokrycie kosztów związanych z pogrzebem i innych kosztów materialnych w związku ze śmiercią w wypadku.
Zadośćuczynienie zostanie też wypłacone dla rodzica małżonka ubezpieczonego, jeśli ten poniósł śmierć w wyniku wypadku. Jest ono wypłacane za straty moralne i psychiczne, a nie za szkody materialne.
Czym jest odszkodowanie za śmierć w wypadku samochodowym?
Sąd może ponadto przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego stosowne odszkodowanie, jeżeli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne pogorszenie ich sytuacji życiowej.
Art. 446 § 3
Zgodnie z powyższym zapisem jest to jednorazowe świadczenie, mające na celu rekompensatę strat materialnych spowodowanych śmiercią osoby bliskiej. Ważne jest to, że w ustawie wyraźnie zaznaczony jest fakt, iż pogorszenie się sytuacji życiowej osoby poszkodowanej musi być znaczące. A zatem muszą to być straty materialne, które wiążą się z utratą środków do życia i pogorszeniem sytuacji bytowej w stopniu znaczącym dla najbliższych zmarłego.
Przez jak długi czas można uzyskać zadośćuczynienie i odszkodowanie za śmierć bliskiej osoby?
Ważne jest, żeby zgłosić swoje roszczenia w ciągu 20 lat od daty wypadku, jeśli do zdarzenia doszło w wyniku popełnienia przestępstwa przez sprawcę wypadku. Rzadko zdarza się, żeby do śmierci w wyniku wypadku komunikacyjnego doszło na skutek wykroczenia drogowego, niemniej wtedy okres przedawnienia wynosi jedynie 3 lata od daty wypadku.
Jak uzyskać zadośćuczynienie i odszkodowanie za śmierć bliskiej osoby?
Aby uzyskać świadczenia, potrzebna będzie Ci pomoc kancelarii odszkodowawczej. Każdy członek rodziny, któremu należą się odszkodowanie i zadośćuczynienie, musi podpisać osobną umowę z kancelarią, aby jej przedstawiciele mogli uzyskać dla rodziny świadczenia w możliwie najwyższej kwocie.
Co wpływa na wysokość zadośćuczynienia za śmierć osoby bliskiej w wypadku?
Ile wynosi odszkodowanie za śmierć rodzica zus? Wypłacane będzie tylko, jeśli rodzic zginął w wyniku wypadku przy pracy lub przez chorobę zawodową. Wynosi około 100 000 zł. Niestety polskie prawo nie informuje, w jaki sposób powinna być wyliczana kwota wypłacanego osobom poszkodowanym zadośćuczynienia i odszkodowania. Jednakże spoglądając na dotychczasowe sprawy, można stwierdzić, że najważniejsze są następujące kryteria:
- więź emocjonalna zmarłego z osobą poszkodowaną;
- stopień ich pokrewieństwa;
- stopień, w jakim utrata bliskiego wpłynęła na życie osoby poszkodowanej;
- rozmiar uszczerbku na zdrowiu psychicznym osoby poszkodowanej.
Dowodem na więź emocjonalną będzie opis przeżyć wewnętrznych po stracie bliskiej osoby i wywiad związany z tym opisem.
Co zrobić po śmierci bliskiej osoby w wypadku?
Jeśli chcemy uzyskać świadczenia za straty osobowe oraz majątkowe za śmierć w wypadku, to powinniśmy podjąć odpowiednie kroki w ciągu 3 lat od śmierci tej osoby, jeśli do wypadku doszło na skutek wykroczenia lub w ciągu 20 lat, jeśli do wypadku doszło na skutek przestępstwa.
Postępowanie krok po kroku
- Oszacowanie strat materialnych i niematerialnych, które zostały poniesione w związku z wypadkiem.
- Przygotowanie dokumentów, które pomogą m.in. w dochodzeniu odszkodowań. Należy pozyskać:
- akt zgonu zmarłego;
- dokumenty, które poświadczą o relacji ze zmarłym członków rodziny, którzy będą się starać o świadczenia;
- zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach osoby zmarłej;
- notatkę z miejsca zdarzenia, w którym doszło do śmierci osoby bliskiej;
- potwierdzenie winy sprawcy zdarzenia;
- niezbędną dokumentację medyczną (jeśli w tym konkretnym przypadku jest to konieczne).
- Złożenie kompletu dokumentów w towarzystwie ubezpieczeniowym wraz z odpowiednim wnioskiem
Jak zapobiec sytuacji, w której uzyskane świadczenia będą zbyt małe lub nie zostaną wypłacone wcale?
Zgłoś swoją sprawę do kancelarii odszkodowawczej, która zajmie się tą sprawą w twoim imieniu, dzięki czemu uzyskasz nie tylko świadczenia za śmierć osoby bliskiej, ale również komfort psychiczny. Oczywiście można też próbować dochodzić swoich roszczeń drogą sądową, ale wiąże się to z poświęceniem dużej ilości czasu oraz stresem, który jest nieodłącznym elementem w przypadku takich rozwiązań.
Dlaczego warto skorzystać z pomocy w dochodzeniu odszkodowania i zadośćuczynienia?
Samodzielne starania o uzyskanie odszkodowania lub zadośćuczynienia mogą być bardzo czasochłonne i frustrujące dla przeciętnego człowieka, dlatego najlepszym rozwiązaniem będzie powierzenie tej sprawy profesjonalnej kancelarii odszkodowawczej, która zajmie się tym w imieniu osoby poszkodowanej. Warto to zrobić, ponieważ:
- klient nie musi się przejmować, czy stać go na opłacenie kancelarii;
- można w ten sposób uzyskać wypłatę odszkodowania i zadośćuczynienie bez poświęcania swojego czasu;
- kancelaria może się zająć sprawą w imieniu wszystkich członków rodziny uprawnionych do uzyskania odszkodowania i innych świadczeń;
- kancelaria zapewnia bardzo dużą szansę na uzyskanie świadczeń;
- dzięki ich pomocy można otrzymać możliwie najwyższe odszkodowania powypadkowe;
- nadal masz wpływ na przebieg sprawy – kancelaria uzgadnia z tobą różne decyzje.
Renta ubezpieczeniowa – czym jest?
Renta ubezpieczeniowa z tytułu śmierci ubezpieczonego jest świadczeniem finansowym, które może uzyskać osoba poszkodowana w wypadku komunikacyjnym. Jest ona wypłacana z OC sprawcy tegoż wypadku. Warto jednak przyjrzeć się temu, czym dokładnie jest renta alimentacyjna, która jest powiązana właśnie z wypadkami śmiertelnymi.
Renta alimentacyjna
Osoba, względem której ciążył na zmarłym ustawowy obowiązek alimentacyjny, może żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody renty obliczonej stosownie do potrzeb poszkodowanego oraz do możliwości zarobkowych i majątkowych zmarłego przez czas prawdopodobnego trwania obowiązku alimentacyjnego. Takiej samej renty mogą żądać inne osoby bliskie, którym zmarły dobrowolnie i stale dostarczał środków utrzymania, jeżeli z okoliczności wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego.
Art. 446 § 2 k.c.
Powyższy zapis z kodeksu cywilnego w przejrzysty sposób wyjaśnia, kto jest uprawniony do pobierania renty alimentacyjnej. A zatem są to osoby, względem których osoba zmarła była obarczona obowiązkiem alimentacyjnym – czyli po prostu alimentami. Dla wielu zaskoczeniem może być jednak to, że do pobierania renty alimentacyjnej mogą być uprawnione również takie osoby bliskie zmarłemu, którym dostarczał on środki potrzebne im do utrzymania. Warunkiem jest jednak w tym przypadku dobrowolne oraz stałe dostarczanie takich środków przez zmarłego.
Wypadki komunikacyjne ze skutkiem śmiertelnym.
Wypadki komunikacyjne ze skutkiem śmiertelnym to zawsze wielka tragedia. Najbardziej cierpią ci, którzy stracą w nich kogoś bliskiego, co jednak wiąże się dla nich z odszkodowaniem oraz zadośćuczynieniem, które to mają złagodzić ich straty – zarówno te materialne, jak i niematerialne. Według raportu policyjnego śmierć w wyniku wypadku komunikacyjnego poniosło w Polsce 2245 osób w roku 2021, co jest dobrym prognostykiem, gdyż jest to ilość mniejsza o 9,9% niż w roku 2020 oraz aż o 22,8% mniej niż w roku 2019. 1545 osób zginęło na miejscu, a cała reszta, czyli 70% zmarło w ciągu 30 dni od daty wypadku. Poniższa tabela obrazuje, jakie były najczęstsze przyczyny wypadków, w których były ofiary śmiertelne:
Przyczyna | Ilość wypadków | Ilość ofiar śmiertelnych |
Niewłaściwa prędkość | 717 | 793 |
Nieustąpienie pierwszeństwa | 251 | 276 |
Nieprawidłowy manewr wyprzedzania | 157 | 177 |
Niewłaściwe zachowanie w stosunku do pieszego | 156 | 157 |
Powyższe statystyki w bardzo przejrzysty sposób pokazują, że piesi nie mają większych szans w starciu z pojazdem, gdyż tylko w jednym z wypadków z ich udziałem zginęło więcej osób niż tylko jedna. Dodatkowo widać, że na szczęście w większości wypadków śmiertelnych nie ginie mnogość osób.
Podsumowanie
- Świadczenia z polisy OC sprawcy wypadku przysługują poszkodowanym osobom tylko w przypadku, gdy ich bliski nie był winnym spowodowania tego wypadku.
- O zadośćuczynienie i odszkodowanie za śmierć osoby bliskiej może się ubiegać szerokie grono najbliższych osób zmarłego.
- Zadośćuczynienie przysługuje za poniesione straty osobowe, a odszkodowanie można uzyskać za straty materialne.
- Uzyskiwanie świadczeń w związku z wypadkiem śmiertelnym może być trudne, dlatego warto uzyskać pomoc renomowanej kancelarii.
- W niektórych przypadkach osobom poszkodowanym mogą przysługiwać także odpowiednie renty.
- W sprawach związanych z wypadkami śmiertelnymi okres przedawnienia wynosi najczęściej aż 20 lat.
- Nawet w przypadku, gdy ubezpieczyciel już wydał decyzję, to nadal warto poszukać pomocy w tej sprawie w kancelarii odszkodowawczej.
- Uprawnionemu poszkodowanemu może też przysługiwać zasiłek pogrzebowy.
- Śmierć bliskiej osoby, czyli np. śmierć rodzica to zawsze straszna tragedia.
Źródła