Jak uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności? Krok po kroku

Jak uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności? Pokazujemy, jak w ogóle wygląda cały proces orzekania o niepełnosprawności i udzielamy niezbędnych wskazówek. Prezentujemy też przywileje i ułatwienia, jakie możesz uzyskać dzięki orzeczeniu.

Orzeczenie o niepełnosprawności – podstawowe informacje

Orzeczenie o niepełnosprawności jest przyznawane osobom z naruszoną sprawnością organizmu. Jeśli chcesz uzyskać taki dokument, to musisz wykazywać brak zdolności do pełnienia ról społecznych.

Kiedy można się starać o stopień niepełnosprawności? Dopiero po ukończeniu 16. roku życia, bo osoby poniżej tego wieku otrzymują orzeczenia bez określonego stopnia.

Orzeczenie o niepełnosprawności jest dokumentem, który może Cię uprawniać do wielu różnych zniżek i ułatwień. Na ogół mogą to być dofinansowania, usługi, a także ulgi.

Jeśli uzyskasz orzeczenie, to możesz:

• uzyskać zatrudnienie w zakładzie pracy chronionej lub zakładzie aktywności zawodowej,
• wykorzystać przywileje pracownicze, czyli prawo do dodatkowego urlopu i do dłuższych i częstszych przerw w pracy,
• uzyskać specjalne świadczenia dla osób z orzeczeniem (karta parkingowa dla niepełnosprawnych, dodatek mieszkaniowy), o ile spełnisz dodatkowe wymagania (symbol przyczyny powstania niepełnosprawności).

Oczywiście nie otrzymasz wszystkich ulg i uprawnień automatycznie. Niektóre z nich będą wymagać od Ciebie dodatkowych starań.

Grupa inwalidzka a stopień niepełnosprawności

Grupa inwalidzka to nazwa potoczna, która nadal funkcjonuje wśród osób zainteresowanych. Od 1998 roku przyjmuje się jednak oficjalną i unormowaną prawnie nazwę, czyli stopień niepełnosprawności (orzeczenie o stopniu niepełnosprawności).

W przeszłości były unormowane 3 grupy inwalidzkie, które odpowiadają aktualnym stopniom. I tak:

3 grupa inwalidzka = lekki stopień niepełnosprawności,

2 grupa inwalidzka = umiarkowany stopień niepełnosprawności,

1 grupa inwalidzka = znaczny stopień niepełnosprawności.

Jak uzyskać grupę inwalidzką? Tak samo jak orzeczenie o niepełnosprawności – musisz złożyć odpowiedni wniosek w powiatowym oddziale ds. orzekania o niepełnosprawności.

Orzekanie o niepełnosprawności – jak przebiega ten proces?

Orzekaniem o niepełnosprawności zajmuje się w pierwszej kolejności powiatowa komisja do spraw orzekania o niepełnosprawności. Badanie polega na analizie przedstawionej przez Ciebie dokumentacji medycznej, dlatego ważne jest przekazanie kompletu dokumentów.

Dodatkowo zostanie z Tobą przeprowadzony wywiad, podczas którego możesz bardzo sobie pomóc. Ważne jest przedstawienie swojej życiowej sytuacji taką, jaką jest w rzeczywistości.

Komisja może Ci przyznać trzy różne stopnie niepełnosprawności. Ustalenie stopnia niepełnosprawności należy głównie do lekarza prowadzącego, ale decyzja zostanie podjęta w porozumieniu z innymi członkami komisji. Wydanie orzeczenia odbędzie się w ciągu 14 dni od posiedzenia. Co ważne, komisja przyznaje orzeczenia w oparciu o to, na jakie choroby można dostać orzeczenie o niepełnosprawności.

Jak uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności?

Jak uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności dla dziecka? Jak uzyskać stopień niepełnosprawności umiarkowany, lekki lub znaczny dla osoby po ukończeniu 16. roku życia?

W obu tych przypadkach wykonaj kroki zgodnie z poniższą instrukcją. Zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności powinien wówczas podjąć w Twojej sprawie oczekiwaną przez Ciebie decyzję.

Jakie dokumenty potrzebne do orzeczenia o niepełnosprawności?

Najpierw udaj się do swojego lekarza na wizytę i poproś go o zaświadczenie o Twoim stanie zdrowia. Pamiętaj, że będzie ono ważne tylko przez 30 dni od wystawienia.

Najważniejszym dokumentem jest oczywiście wniosek o wydanie orzeczenia. Skąd go wziąć? Możesz to zrobić bezpośrednio w zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności, ale niektóre placówki udostępniają wzory na swoich stronach internetowych.

Radzimy najpierw sprawdzić, czy ta druga opcja jest dostępna w przypadku Twojego miejsca zamieszkania. Jeśli tak, to przyśpieszy to cały proces.

Wnioski z różnych zespołów ds. orzekania mogą się nieco różnić, ale na ogół musisz w nich podać swoje dane osobowe, a także uzupełnić informacje, których wymaga zespół. Mogą to być np. cele, dla których potrzebujesz orzeczenia.

Gdy już masz wniosek i go wypełnisz, to musisz też zebrać odpowiednią dokumentację medyczną, która posłuży Ci jako załącznik do wniosku. Masz już zaświadczenie od lekarza, ale możesz też dołączyć na przykład:

• karty informacyjne z leczenia szpitalnego,
• kartę z przebiegu leczenia ambulatoryjnego,
• wyniki dodatkowych badań diagnostycznych,
• wyniki konsultacji specjalistycznych,
• opinię psychologiczno-pedagogiczną.

Możesz też starać się o uzyskanie legitymacji osoby niepełnosprawnej, dzięki której umożliwisz sobie poruszanie się środkami transportu publicznego z odpowiednimi zniżkami. Legitymacja pozwoli Ci też korzystać z innych ulg i uprawnień w większości placówek publicznych.

Jeśli chcesz uzyskać taką legitymację, to musisz przygotować również:

• wniosek o wydanie legitymacji osoby niepełnosprawnej (możesz go dostać w zespole lub pobrać ze strony internetowej),
• orzeczenie o stopniu niepełnosprawności,
• swoje aktualne zdjęcie (35 mm x 45 mm).

Gdzie złożyć wniosek oraz resztę dokumentów?

Wniosek o stopień niepełnosprawności musisz złożyć w powiatowym zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności. Adres powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności właściwego dla Twojego miejsca zamieszkania możesz sprawdzić w bazie powiatowych zespołów orzekających.

Resztę dokumentów musisz dołączyć do wniosku i dostarczyć razem z nim do zespołu odpowiedniego dla Twojego miejsca stałego pobytu.

Jeżeli jesteś osobą bezdomną lub przebywasz w:

• zakładzie karnym lub poprawczym,
• domu pomocy społecznej,
• poza miejscem stałego pobytu przez okres dłuższy niż 2 miesiące (z dowolnych przyczyn – możesz być w szpitalu lub mieszkać chwilowo u rodziny),

to dokumenty musisz złożyć w zespole właściwym dla Twojego aktualnego miejsca pobytu.

Jak długo czeka się na orzeczenie o niepełnosprawności?

Na samo posiedzenie komisji poczekasz do miesiąca od momentu złożenia wniosku. Ten okres może się wydłużyć do 2 miesięcy, jeśli sprawa okaże się być skomplikowana. Oczywiście dostaniesz z wyprzedzeniem stosowne informacje odnośnie wydłużenia terminu, a także odnośnie przyczyny.

W ciągu 14 dni od terminu posiedzenia możesz wyjaśnić swoją nieobecność, aby zespół wyznaczył nowy termin posiedzenia. Jeżeli tego nie zrobisz, to Twoja sprawa nie zostanie rozpatrzona.

Do wydania orzeczenia zgodnego z opinią przewodniczącego składu orzekającego i reszty członków komisji oraz dostarczenia go na wskazany przez Ciebie adres dojdzie w ciągu 14 dni kalendarzowych od dnia posiedzenia.

Odwołanie od orzeczenia o stopniu niepełnosprawności osoby dorosłej

Możesz złożyć odwołanie od orzeczenia o niepełnosprawności, jeśli przyznano Ci niewłaściwy stopień lub nie przyznano Ci go wcale. Musisz to jednak zrobić w ustawowym terminie 14 dni od daty otrzymania decyzji, od której chcesz się odwołać.

Odwołanie musisz skierować do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności, ale za pośrednictwem powiatowego zespołu.

Jeżeli nie zgodzisz się także z decyzją wojewódzkiego zespołu, to pozostanie Ci już tylko odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, które musisz złożyć za pośrednictwem wojewódzkiego zespołu.

Orzeczenie o niepełnosprawności na stałe – czy to możliwe?

Tak, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności może być przyznane na stałe. Komisja musi jednak stwierdzić, że Twój stan zdrowia nie poprawi się w przyszłości.

Jeżeli uznasz, że decyzja podjęta przez komisję jest błędna, to możesz się odwołać zgodnie z wytycznymi, które opisaliśmy wcześniej.

Punkt 7. orzeczenia o niepełnosprawności – co daje i komu jest przyznawany?

Punkt 7. oznacza wskazania do konieczności sprawowania stałej lub długotrwałej opieki w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Ten punkt jest przyznawany osobom, które wymagają stałej lub długotrwałej opieki, aby móc funkcjonować w życiu codziennym. Oczywiście takie wskazania są przyznawane w związku z różnymi symbolami przyczyn powstania niepełnosprawności.

Co daje ten punkt? Uprawnia osobę z najbliższej rodziny, które podejmie się opieki nad Tobą, do pobierania świadczenia pielęgnacyjnego w wysokości 2458 zł miesięcznie.

Świadczenie pielęgnacyjne dla opiekuna

Być może Twój organizm został naruszony w takim stopniu, że przyznano Ci orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, ale ze wskazaniami konieczności sprawowania nad Tobą stałej lub długotrwałej opieki.

Jeśli tak, to potrzebujesz pomocy w celu pełnienia ról społecznych. Osoba z najbliższej rodziny może się Tobą zaopiekować, dzięki czemu otrzyma od państwa rekompensatę w wysokości 2458 zł za opiekę nad osobą starszą.

W tym celu konieczna jest rezygnacja z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje też, jeśli legitymujesz się jedynie orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności. Jeśli chcesz uzyskać tę należność, to złóż wniosek o świadczenie pielęgnacyjne. Wypełnij formularz, a jedna z kancelarii skontaktuje się z Tobą i pomoże Ci dopełnić formalności.

Podsumowanie

• Zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia jest niezbędnym załącznikiem do wniosku o przyznanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.
• Po złożeniu przez Ciebie wniosku zostanie zwołane posiedzenie specjalnej komisji, która będzie orzekać o Twoim stanie zdrowia i zdecyduje, czy należy Ci się orzeczenie o stopniu niepełnosprawności.
• W ciągu 14 dni od daty posiedzenia otrzymasz decyzję komisji. W ciągu 14 dni od jej otrzymania możesz się od niej odwołać do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności.

FAQ

Czy lekarz rodzinny może wystawić orzeczenie o niepełnosprawności?

Nie, lekarz może wystawić jedynie zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia, które będzie wydane dla potrzeb zespołu do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności.

Co mam zrobić, jeśli chcę dostać grupę inwalidzką?

Musisz uzyskać zaświadczenie o swoim stanie zdrowia od lekarza i dołączyć je do wniosku o przyznanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.

Źródła

Rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności